Μαρτίου 30, 2007

Spirit of Ecstasy

[σ' αγαπώ, σ' αγαπώ, πού με βάζεις; Στο καπώ μου ψηλά να διατάζεις.]



Με αφορμή το post της almaro «Ο γερό Μπιλ ή η ιστορία ενός βρετανικού τοτέμ» και το αρχικό ερέθισμα από το «Quiz IV» του museologist, επιχειρούμε μια βουτιά στην ιστορία του γνωστότερου συμβόλου στην αυτοκινητιστική ιστορία, της «ιπτάμενης κυρίας» που κοσμεί το ψυγείο των Rolls Royce. Μια ιστορία άσβεστου πάθους, ανεκπλήρωτου έρωτα και κοινωνικών διακρίσεων, που θα έκανε ακόμη και τις τηλεοπτικές περσόνες της μεσημεριανής ζώνης να ριγήσουν.

Ήταν το 1910 όταν ο Λόρδος Montagu του Beaulieu (ο John Walter Edward-Scott-Montagu με τ’ όνομα), άνθρωπος με βαθιά συναίσθηση κοινωνικής ευθύνης και σεβασμό προς τα εργασιακά δικαιώματα, ξενυχτούσε αναζητώντας τρόπους να αποκαταστήσει τη χαμένη τιμή της πιστής του γραμματέως Eleanor Velasco Thornton. Η σκληρή πραγματικότητα της κοινωνικής του θέσης δεν του επέτρεπε να την νυμφευθεί, αφού στους κύκλους των ευγενών, οι κρυφές περιπέτειες ενίσχυαν την έξωθεν εικόνα ενός Λόρδου, μόνο εφόσον παρέμεναν… κρυφές. Κάπου εκεί, εν μέσω αναποδογυρισμένων βικτωριανών επίπλων και ατάκτως ερριμμένων ενδυμάτων – εν πολλοίς υπεύθυνων και για τις κοινωνικές διακρίσεις, ο John, με την Eleonor αγκαλιά και την πορσελάνη με το τέιον στο χέρι, βρήκε τη λύση! Μπορεί η Eleonor να μην είχε θέση δίπλα του στο ναό του Canterbury, είχε όμως θέση πάνω στο δεύτερο θηλυκό της προτίμησής του, την αγαπημένη του Rolls Royce. Παρήγγειλε λοιπόν στο γλύπτη Charles Robinson Sykes, ένα μικρό ομοίωμα της κρυφής του ερωμένης για το καπώ της νέας του λιμουζίνας (σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, πού με βάζεις; Στο καπώ μου ψηλά να διατάζεις).

Μαγεμένη από τη σαγήνη της Eleonor, η εταιρία σκέφθηκε να υιοθετήσει την ιδέα του αγαλματιδίου, προκειμένου να αποφύγει τις αυτοσχέδιες μασκώτ αμφιβόλου αισθητικής που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται στα αυτοκίνητά της με τις ύστερες διακοσμητικές επεμβάσεις της αριστοκρατίας. Ο Sykes είδε τις δουλειές του ν' ανοίγουν όταν η RR του ανέθεσε το έργο, όμως απογοητευμένος από το χαμηλό οικονομικό αντίτιμο, ίσως και λόγω του έρωτα που είχε αρχίσει να αναπτύσσει για το μοντέλο του, κατέφυγε σε μια ήπια αναπροσαρμογή του αρχικού σχεδίου γλυτώνοντας πολύτιμο χρόνο. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων με το Λόρδο Montagu (που σημειωτέον ήταν και λίγο νευρικός), η Rolls Royce μετονόμασε το Whisperer σε Spirit of Ecstasy κι έτσι όλοι ήταν ευχαριστημένοι (εκτός ίσως από τους Αμερικάνους που προτίμησαν να το ονομάσουν Flying Lady).



Πιστεύοντας (για κάποιον ανεξήγητο λόγο) στη δική της αισθητική, η Rolls Royce κατασκεύασε και ένα άξιο βάθρο κατ' εικόνα και ομοίωση του… Παρθενώνα, με την Eleonor στην κορυφή του αετώματος. Πιστή στα αρχαιοελληνικά ιδεώδη του μέτρου, εξωράισε τρίγλυφα, μετόπες και ζωφόρους, τα οποία πλέον εκτίθενται κάπου 200 μίλια νοτιότερα από το εργοστάσιο κατασκευής, στο Βρετανικό Μουσείο.

Από το 1911 και μετά, κάθε Rolls Royce φέρει την απαστράπτουσα σιλουέτα της Eleonor με τις ανεμίζουσες πτυχώσεις του φορέματός της να ανοίγουν το δρόμο προς την κοινωνική ανέλιξη. Με εξαίρεση τις περιπτώσεις επαφής με κάποιο εμπόδιο, οπότε και η «ιπτάμενη κυρία» εξαφανίζεται αυτόματα μέσα στο ψυγείο για λόγους ασφαλείας αν όχι από σεμνοτυφία, το σύμβολο της τετράτροχης επιτομής της πολυτέλειας βρίσκεται πάντα εκεί για να θυμίζει στον ευτυχή ιδιοκτήτη την ακάματη βοηθό της δικής του καθημερινότητας και να υπεν-θυμίζει τις άκαμπτες κοινωνικές δομές που μπορούν να στείλουν μια σύντροφο από το πίσω κάθισμα στο καπώ.





Εναλλακτική εκδοχή του Spirit of Ecstasy, εμπνευσμένη από μαρξιστική ερμηνεία της πάλης των τάξεων. Πριν αναφωνήσετε "that's the spirit", διευκρινίζουμε ότι η εκδοχή δεν φέρει την έγκριση της εταιρίας.


Αλήθειες και μύθοι για τις Rolls Royce:

  • Ποτέ δεν θα βρείτε αποτσίγαρα στο σταχτοδοχείο μιας Rolls Royce. Αδειάζει αυτομάτως. (ούτως ή άλλως θα το έκανε ο σωφέρ)
  • Η ψυκτική ικανότητα του συστήματος κλιματισμού μιας Rolls Royce Silver Spirit ισοδυναμεί με 30 οικιακά ψυγεία. (για όσους αναρωτιούνται για τα αίτια των κλιματικών αλλαγών)
  • Αναρτημένες πινακίδες στο χώρο του εργοστασίου προειδοποιούν: «Προσοχή! Αθόρυβα αυτοκίνητα». (έξω από αυτό;)
  • Σύμφωνα με μια παλιά διαφημιστική καμπάνια του David Ogilvy: «Ο δυνατότερος ήχος σε μια Rolls Royce που κινείται με 100 χλμ/ώρα, είναι το τικ-τακ του ωρολογιού» (ο μόνος λόγος που η εταιρία εμμένει στα ωρολόγια συμβατικής τεχνολογίας είναι από σεβασμό στην παράδοση)
  • Αν τοποθετήσετε έναν νεαρό αφρικανό ελέφαντα στο πίσω κάθισμα μιας Rolls Royce, το αυτοκίνητο θα «καθήσει» μόνον 3 εκατοστά. (η εταιρία δεν συνιστά αυτό το πείραμα)
  • Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Σταύρος Νιάρχος, μετά από γεύμα στη Νέα Υόρκη, περνούν έξω από μια αντιπροσωπεία της Rolls Royce και αποφασίζουν να αγοράσουν από μια Corniche. Καθώς ο Νιάρχος παραλαμβάνει το λογαριασμό, ο Ωνάσης του φωνάζει: «όχι, όχι Σταύρο. Αυτές δικές μου. Εσύ πλήρωσες το φαγητό». (η επιτομή του large Έλληνα)

ακόμη περισσότερα:

7 σχόλια:

almaro είπε...

That's the spirit!
Μου άρεσε πολύ το post σου

ONOMATODOSIA είπε...

πολυ ομορφα
τα αντικειμενα σου.

museologist είπε...

Με έβαλες σε πειρασμό...Όταν πουλήσω τη Μαζεράτι, θα πάρω μια Rolls Royce να πηγαίνω στο μανάβικο για πορτοκάλια.

Ανώνυμος είπε...

Apolafstiko to post! I'm proud of you! (H fili sou apo to... miso)

antikeimena είπε...

almarο
σ' ευχαριστώ - ακόμη περισσότερο για την πάσα και την έμπνευση...

onomatodosia
καλώς όρισες! Ελπίζω να σε διαβάζουμε και να σ' έχουμε στην παρέα συχνά.

museologist
θα σου πρότεινα μάλιστα τη νέα RR Drophead Coupe (επίκειται ποστ). Το κάλυμμα του χώρου αποσκευών ανοίγει σε δύο τμήματα διευκολύνοντας τη φόρτωση -ακόμη και την πώληση (ως κάμπριο μάλιστα σου επιτρέπει να διαλαλείς και την πραμάτεια)

anonymous
ευχαριστώ πολύ! Μήπως θα μπορούσες να μου αποκαλύψεις και το άλλο... μισό μπας και καταλάβω; (88;)

almaro είπε...

Όσο το κοιτάω αυτό το post, αγαπητέ antikeimena, τόσο το βρίσκω κατάλληλο για έκθεμα. Ξέρεις, προσωπικές ιστορίες (μουσειακών) αντικειμένων που θεωρούνται τόσο μακρινά και μυθώδη, όμως συνδέονται με διηγήσεις τόσο 'ανθρώπινες΄....

antikeimena είπε...

μου αρέσει πολύ αυτό σου το σχόλιο almaro (και είναι μεγάλη τιμή από μία μουσειοπαιδαγωγό).

Το διαβάζω εδώ και ώρα και σκέφτομαι πως η εύστοχη παρατήρησή σου φαίνεται να ισχύει και στα κείμενα των blogs. Αυτά που έχουν το "αγγιγμα" μιας προσωπικής διήγησης ή ιστορίας, αποδεικνύονται πιο δημοφιλή.

Ένα σχόλιο τόσο δυνατό, που θα μπορούσε να με βάλει σε διαδικασία αναθεώρησης αυτού του blog. Ευχαριστώ.