Με αφορμή τη συζήτηση περί μουσειολογίας που έχει ξεσπάσει εδώ κι εδώ, εισβάλλουμε στα λημέρια των μουσειολόγων προτείνοντας ένα αντικείμενο για εκθεσιακούς χώρους.
Εμπνευσμένη ως ένας μοναχικός χώρος αισθήσεων, η Comfort Sphere προορίζεται για χρήση σε εκθεσιακούς και μουσειακούς χώρους. Η αίσθηση μιας φιλόξενης κάψουλας, πρόθυμης να σε περιβάλλει σε έναν απρόσβλητο κόσμο, σε προσκαλεί να αφεθείς σε μια εμπειρία πληροφόρησης και ψυχαγωγίας. Ο κουρασμένος επισκέπτης της έκθεσης, θα καθήσει ευχαρίστως στην αγκαλιά της αναζητώντας -αν όχι την πληροφόρηση- τουλάχιστον την ανάπαυση. Περιστρέφοντας εαυτόν και κάθισμα προς την πλευρά της καμπύλης οθόνης θα απομονωθεί διακριτικά από τη σαδιστική παρέα που τον έσυρε μέχρι την έκθεση, περιμένοντας το θέαμα που θα τον ανταμείψει για την υπομονή του. Μία σειρά από εφαρμογές πολυμέσων θα τον εμπλέξουν ενεργά στην αναζήτηση της γνώσης, την ίδια στιγμή που το ηχητικό σύστημα της Dynaudio θα τον μεταφέρει σε μια άνευ προηγουμένου ηχητική εμπειρία.
Τέρμα λοιπόν στην αβάσταχτη ορθοστασία μπροστά στις ατέλειωτες λεζάντες των εκθεμάτων. Αντί του ψυχρού και συχνά μακροσκελούς κειμένου, εδώ, η πολυπόθητη πληροφορία λαμβάνεται επιλεκτικά μέσα από μια οπτικοακουστική εμπειρία που σε καθιστά διαμορφωτή και συμμέτοχο της δράσης. Εικόνες, ταινίες, βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα αναλαμβάνουν να σε ταξιδέψουν στο χώρο των εκθεσιακών αντικειμένων, επανατοποθετώντας τα πίσω στο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτισμικό τους πλαίσιο. Τα αντικείμενα εκδύονται τη νεκρή φύση που ο χώρος της έκθεσης τους επιβάλλει και επιστρέφουν στην εποχή, τον τόπο και τις συνθήκες που τα δημιούργησαν.
Η διάρκεια του ταξιδιού καθορίζεται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας – ή έστω από την υπομονή εκείνων που περιμένουν τη σειρά τους.
Ο σχεδιασμός της σφαίρας στηρίζεται στα βασικά σχήματα του κύκλου και της ευθείας. Αν στοιχηματίζετε πως το αποτέλεσμα θυμίζει κάτι, προσπαθήστε να το φανταστείτε να περιστρέφεται ανάμεσα σε δυο παρενθέσεις… Ή αναζητείστε το αρχέτυπό του σε ένα βιβλίο ιστορίας του βιομηχανικού σχεδιασμού. Θα το δείτε να ζωντανεύει 40 χρόνια πριν, στην εικόνα της Ball Chair του Eero Aarnio, τo 1963.
Οι διαφορές που προβάλλουν δίπλα στις προφανείς ομοιότητες, περιλαμβάνουν μία σειρά από στιβαρές αναλογίες που επιτάσσει η ανάγκη ασφάλειας των καιρών. Η βάση είναι πλέον κυλινδρική και συμπαγής, ενώ το πάχος του σφαιρικού τοιχώματος μεταδίδει το πολυπόθητο μήνυμα προστασίας και αντοχής.
Αφήστε τη νεκρική σιγή των εκθεμάτων και μεταφερθείτε στο ανέφικτο που τώρα προβάλλει στη σφαίρα του εφικτού.
_____________________________
Comfort Sphere:
- Εταιρία κατασκευής: Volkswagen AG, Wolfsburg [home]
- Σχεδιασμός: Volke Kommunikations-Design GmbH, Wolfsburg [home]
- Βραβείο: red dot design award
8 σχόλια:
Μου άρεσει το "έχει ξεσπάσει" και το "σαδιστική παρέα που τον έσυρε μέχρι την έκθεση"...
Βγαίνει σε version με δύο θέσεις; Το Jewish Museum στο Βερολίνο έχει κάτι ανάλογο (στη σύλληψη, όχι στο σχεδιασμό).
...πόσο πάει το μαλλί;
museologist, δεν κατάφερα να βρω πόσο πάει το μαλλί.
Το αντικείμενό μας βγαίνει μόνο σε μονοθέσιο για δύο λόγους:
1)η πλύση εγκεφάλου εφαρμόζεται επιτυχώς κατά μόνας
2)ένα δωμάτιο μέσα στο δωμάτιο(όπως ο Aarnio προσδιορίζει την καρέκλα του) παρέχει ιδιωτικότητα για άλλες εφαρμογές
Όταν διάβαζα το post σου και την κάψουλα σε μουσείο, σκεφτόμουνα αυτό που έγραψες στο σχόλιο για το "δωμάτιο μέσα στο δωμάτιο"...αν το μουσείο είναι μια ετεροτοπία (ένας χώρος που συμπυκνώνει άλλους τόπους και εποχές), η κάψουλα και ο τρόπος που την παρουσίασες μου έδωσε την εικόνα μιας ακόμα ετεροτοπίας (ετεροτοπία μέσα στην ετεροτοπία)...Αν το μουσείο είναι escape from reality, η κάψουλα στο μουσείο τι να είναι άραγε; (μια μεγαλύτερη απόδραση ή επιστροφή στην πραγματικότητα;)
Όμως αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε (νομίζω), δεν είναι η επίσκεψη στο μουσείο να αποκτήσει έναν πιο 'ανοιχτό', interactive χαρακτήρα; Και στην interactive αυτή σχέση θεωρώ ότι συμμετέχει ο χώρος της έκθεσης στην ολότητα του. Με αυτό εννοώ ότι η ιδέα της δημιουργίας μικρών, αποκομμένων νησίδων 'μουσειακής πληροφόρησης' με τρομάζει λίγο από την άποψη ότι στα πλαίσια μιας μουσειακής έκθεσης θα ήθελα να δω τον επισκέπτη να διευρύνει τις προσλαμβάνουσες του, να αφήνει το μυαλό του να 'τεντωθεί' μέσα στο χώρο και όχι να απομονώσει την πρόσληψη πληροφοριών σε ότι προβάλλει η οθόνη. Άλλωστε η άντληση πληροφορίας -και σε ιδεατές συνθήκες γνώσεις- μέσα στο μουσείο ξέρουμε όλοι ότι είναι μια συνδυαστική και σε κάποιο βαθμό υποκειμενική διαδικασία.
Τι λέτε;
Οι Ross Parry και Andy Sawyer έχουν κάνει μια "χαρτογράφηση" των βαθμών ενσωμάτωσης των multimedia interactives εδώ:
Ross Parry and Andrew Sawyer, ''Space and the machine: adaptive museums, pervasive technology and the new gallery environment'', in Reshaping museum space: architecture, design, exhibitions, ed. by Suzanne MacLeod, (Routledge: 2005), pp. 39-52.
Εν συντομία:
1st phase: Mid 1960s: ICT sits outside the museum
2nd phase: 1970s: Selectively inside (collections management, documentation)
3rd phase: 1980s-1990s: Contained infiltration (separate spaces that keep the technology apart from collections; Micro-Gallery in National Gallery)
4th phase: 1990s: Discrete. Familiar but not integrated (stand-alone interactives, ‘kiosks’ that could be disconnected from their surroundings)
5th phase: Today: Integrated phase (online-onsite; less discrete and more integrated into the content of exhibition: visitors e-mail exhibition content to themselves; screens blended into the exhibition)
6th phase: Emerging: ICT innate within the exhibition space (ICT less an afterthought, or adjunct to the exhibition, but another quality of the exhibition; Integrated into the practices of curators and designers, harmonized thoughtfully into the interpretative strategy of the exhibit and embedded into the fabric of the gallery: IWM North: ‘Big Picture’ Film projected) – disappearing computers, pervasive and intuitive technology.
Σ'αυτή την κλίμακα, η κάψουλα στο μουσείο θα ανήκε μάλλον στην 4η φάση. Γενικά, ένα θέμα με αυτού του είδους τις τεχνολογίες (ή designs) είναι ότι υπερτονίζουν το τεχνολογικό τους μέρος και ως ένα βαθμό ταυτίζουν το μέσο (interactive κάψουλα) με το περιεχόμενο (ή όπως θα έλεγε ο McLuhan, το "μήνυμα"). Αυτό σημαίνει ότι αυτόματα διαχωρίζονται από το (μουσειακό) περιβάλλον. Αυτό δεν είναι κατά ανάγκη αρνητικό, αλλά πρακτικά φαίνεται ότι δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει: π.χ. ο επισκέπτης πρέπει να ξεπεράσει το φόβο/διστακτικότητα/ντροπή/αρνητισμό απέναντι σ'αυτό το τεχνολογικά ηχηρό interactive για να περάσει στη χρήση του και στη συσχέτισή του με όλο το μουσειακό περιβάλλον.
Συγνώμη για το σεντόνι.
"Ο χρόνος και το συμβάν υπάρχουν μόνο στη διαδοχή των πραγμάτων"
(Manuel Castells, "The culture of the Network Society")
Σίγουρα η "φιλόξενη" κάψουλα αποτελεί για έναν σύγχρονο επισκέπτη μουσείων μια διαδοχή φευγαλέων, προσωρινών στιγμιότυπων...όλα προσλαμβανόμενα εν ακινησια(...) καταχωρούνται στη μνήμη του ως μια συνοπτική εικόνα, ως μια διαδρομή.
Αναμφισβήτητα μια τέτοια πρόταση μπορεί να κατευθύνει σε νέες αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις τη διαμόρφωση σημείων-σταθμών εντός των μουσειακών χώρων και ταυτόχρονα να ενθαρρύνει έναν προβληματισμό για τη σημασία και τη δυναμική των μουσείων και του μουσειακού έργου.
Ωστόσο...., μια κάψουλα για τον επισκέπτη του μουσείου, για αυτόν που κινείται, παραμένει στη σύλληψή της στατική, αποτελεί μια κλειστή, περιχαρακωμένη και αυτοτελή οντότητα. Δεν αποτελεί ένα μεταίχμιο, μια χρονική και χωρική διερεύνηση της διαδρομής του.
Ακόμα κι αν η σχεδιαστική πρόταση περι..."φιλόξενης κάψουλας" στοχεύει να ανταποκριθεί στον πολυδιάστατο χαρακτήρα ενός μουσείου και στην εναλλαγή των εκθεμάτων του..., δεν δίνει στον επισκέπτη το σημαντικότερο πιθανότατα βίωμα που μπορεί να αποκομίσει κάποιος από έναν μουσειακό χώρο: ..καθίσταται αδύνατη η διερεύνηση της σχέσης της αρχιτεκτονικής με τα εκθέματα και, κατ' επέκταση, με την περιπλάνηση του επισκέπτη μέσα στον χώρο-κάτι που αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της οργάνωσης ενός μουσείου.
Και κάπως έτσι, Γιωργο μου, καταλήγουμε στην προεξοφλητική δύναμη των εικόνων που προβάλλονται στον επισκέπτη της κάψουλας..ο οποίος..δεν επισκέπτεται πια έναν χώρο μουσείου αλλά.."κατοικεί εικόνες".
Μια κάψουλα-μη τόπος όπου κάποιος παραμένει για λίγο, καθώς αιωρείται (σύμφωνα με τον Marc Auge) σε μια ιδιότυπη αυτονομία έξω από το χώρο και το χρόνο, την ίδια στιγμή που η περιήγησή του στο μουσείο αναπτύσσεται μέσα σε γιγαντιαίες παρενθέσεις...
Ένα απεδαφοποιημένο μουσείο.
Χωρίς καμία κριτική απόσταση από το ξέσπασμα, ο θεατής υφίσταται έτσι την αναπαραγωγή στερεότυπων εικόνων...τη συλλογική παραίσθηση ενός οπτικού θεάτρου...
Πολύ πιθανόν ο σχεδιαστής της κάψουλας να μας έκλεινε ειρωνικά το μάτι, λέγοντας: "Το αν τα μουσεία αντικατασταθούν από την επαναστατική μου κάψουλα, χάσουν τη λείτουργία τους και μεταβληθούν σε ιστορικά μνημεία...δεν με απασχολεί ήδη έχει συμβεί με τα κάστρα, τα παλάτια και τους καθεδρικούς ναούς"....
φιλια,
ιωάννα
Ήμουν σίγουρος πως θα αναπτύσσονταν ενδιαφέρουσες απόψεις.
@koulourtzis:
συμφωνώ με την αναζήτηση του interactive χαρακτήρα σε έναν μουσειακό χώρο που βιώνεται ως "όλον", όπως συμφωνώ τελικά και με την ioanna. Μήπως με το κατάλληλο περιεχόμενο το "μέσο" θα μπορούσε να σε ξαναστείλει πίσω στο χώρο προς αναζήτηση γνώσης/συσχετισμών/πληροφοριών; [Αλλά πάλι, αν είναι να σε ξαναστείλει στο χώρο, προς τί η αγκαλιά η τόσο κτητική;]
@museologist:
το "σεντόνι" σου σε ένα blog για το design, συμβάλλει στη διεπιστημονικότητα της προσέγγισης. Το βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρον και κατατοπιστικό. Παρεπιπτόντως, τόσο εσύ όσο και ο McLuhan, έχετε δίκιο. Πρόκειται για ένα αντικείμενο που οι βρετανοί θα χαρακτήριζαν "overdesigned"
@ioanna:
δεν τολμώ να αγγίξω ένα σχόλιο τόσο μεστό. Μπορώ απλά να συνεχίσω να το διαβάζω.
Σας ευχαριστώ όλους.
@ioanna,
χμμ... ισως... αλλά...
Μην ξεχνας ότι ο Castells αναφέρει τον δυαδικό χώρο, αυτόν στον οποίο η απόσταση μετριέται με δύο μόνο τρόπους, μηδενική απόσταση (μέσα στο δίκτυο) ή άπειρη απόσταση (έξω από το δίκτυο), εδώ ή πουθενά. Η οργανωτική λογική είναι αχωρική και πλήρως εξαρτημένη από το χώρο των ροών "space of flows", που χαρακτηρίζει τα δίκτυα πληροφοριών, και η συγκεκριμένη πολυθρόνα αποτελεί ένα ακόμα κομμάτι αυτής της λογικής.
Επίσης αυτή αποτελεί και μια μικροκλίμακα του δυνητικού, μια ακόμα πρόγευση των machines for living. Αδιαμφισβήτητα η μηχανή ενσωματώνει τη δυνατότητα και τα εργαλεία να ελέγξει όλη την ανθρώπινη ζωή –και ταυτόχρονα να ξεγελά του ανθρώπους να πιστέψουν ότι πραγματικά υφίστανται την ζωή…
Σαν να ζεις στο όραμα του Beaudrillard,
...μέσα στον νοητικό χάρτη και όχι στην περιοχή- ή στο μουσείο- καθ’ εαυτό…
υσ. μπορείς να πεις ότι αυτό θα σκοτώσει εκείνο? Ο Φαραώ δεν επιθυμούσε την γραφή που το έδωσε ο Ερμής διότι φοβόταν ότι θα χάσει την μνήμη, σύμφωνα με τον Πλάτωνα στον Φαίδρο. Έχουμε ούτως ή άλλως χάσει προ πολλού την γραμμική αφήγηση..
Δημοσίευση σχολίου