Οκτωβρίου 29, 2006

e-κορνίζα



Προφέρεται “η κορνίζα” με την ορθογραφία (e) να διευκρινίζει ότι πρόκειται για μία ηλεκτρονική κορνίζα της ψηφιακής εποχής. Η κατασκευάστρια Philips θα μπορούσε να τη διαφημίζει με το σλόγκαν "αναμνήσεις πάντα φρέσκες". Εδώ δεν υπάρχει πατίνα, η εικόνα δεν παλιώνει. Οι μέρες, οι μήνες, τα χρόνια δεν περνούν από πάνω της. Η φωτογραφία παύει να είναι η ίδια μια ανάμνηση – μένει μια απλή εικόνα, αλώβητη από το χρόνο. Μια φωτογραφία που δεν θα κιτρινίσει ποτέ, δεν θα κάνει ρωγμές, δεν θα τσακίσει στις γωνίες. Μια φωτογραφία που δεν θα παλιώσει μαζί μας, δεν θα μπει στο σεντούκι, ούτε στο κουτί που αναμοχλεύει τις αναμνήσεις μας.
Εδώ, η ανάμνηση δεν είναι πλέον απτή. Είναι περισσότερο εικονική από ποτέ. Σβήνει αν τη βγάλεις από την πρίζα. Παύει να υφίσταται μόλις εκλείψει η ηλεκτρική ενέργεια που την τροφοδοτεί.
Δίχως την υλική της υπόσταση, η φωτογραφία δεν είναι πλέον φετίχ. Μπροστά στην ίδια κορνίζα, οι εικόνες εναλλάσσονται, οι αναμνήσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Όχι σε μια αλληλουχία που ακολουθεί τη ροή της σκέψης, τη φυσική διαδοχή των εικόνων ενός συνειρμού, παρά σε μία σειρά ηλεκτρονικά προκαθορισμένη και αποθηκευμένη στη μνήμη της κορνίζας. Η εικόνα είναι ασταθής, αναποφάσιστη για το ποια ιστορία να διηγηθεί. Αποσπασματική. Κατακερματισμένη. Διχασμένη όπως και η ζωή στη μεταμοντέρνα μας εποχή.
Και ταυτόχρονα πιο ζωντανή από ποτέ: φωτεινή, λαμπερή – το ίδιο μάλιστα λαμπερή στο φως ή στο σκοτάδι, κινούμενη σαν αληθινή.
Η στιγμή που ζήσαμε παγώνει στο χρόνο, όχι όμως και η φωτογραφία. Αυτή γεννιέται άυλη και καταδικασμένη να τριγυρνά σε σκληρούς δίσκους, CD και memory sticks. Μια φωτογραφία που δεν πρόλαβε να γίνει χαρτί κι έτσι δεν υπόκειται στους κανόνες φθοράς του αδυσώπητου χρόνου. Η στιγμή που ζήσαμε δεν «αποτυπώνεται». Συνεχίζει να αιωρείται στο χρόνο, σαν ένα φάντασμα, σαν μια υπόθεση που δεν έχει ξεκαθαρίσει παρά γυρίζει πίσω για να κλείσει ανοιχτές εκκρεμότητες.
.

Η ηλεκτρονική κορνίζα είναι ένα αντικείμενο αναπαραγωγής των αναμνήσεων εντυπωσιακό, ζωντανό και με νέες πρωτότυπες δυνατότητες. Μια συσκευή που προγραμματίζεται εύκολα και γρήγορα, που μπορεί να αλλάξει, αλλά και να διηγηθεί ιστορίες με τη διαδοχή των εικόνων της. Μια συσκευή που δεν καταργεί τη λειτουργία της ανθρώπινης μνήμης, απλά την εκφράζει μέσα από μια καινούρια φαινομενολογία της ανάκλησης. Ναι, ζούμε στην εποχή των εικόνων. Εικόνων που δεν κιτρινίζουν, δεν ψηλαφίζονται και δεν ποτίζουν από τα δάκρυα της θύμησης. Μήπως όμως δεν θα έπρεπε να κλείσουμε την αφή απ’ έξω;

5 σχόλια:

ATHENA είπε...

ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΝΙΚΑΕΙ ΤΟ ΧΑΡΟ.

ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ
ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΑΣ.

ΠΑΡΟΤΙ ΦΕΤΙΧΙΣΤΡΙΑ
(ΕΧΩ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΑΠΟΘΗΚΗ
ΓΙΑ ΝΑ ΚΡΑΤΩ ΚΟΝΤΑ ΜΟΥ
ΚΑΠΟΙΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΒΙΝΥΛΙΑ
ΠΟΥ ΧΩΡΑΝΕ ΠΛΕΟΝ ΣΕ ΜΙΣΟ ΡΑΦΑΚΙ ΝΤΙΒΙΝΤΙΑ)
ΔΕ ΜΕ ΧΑΛΑΕΙ Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΔΡΑΠΕΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΦΘΟΡΑ...

Ανώνυμος είπε...

Κι εγώ συμφωνώ με την athena. Θεωρώ ότι είναι σχεδόν ίδια η διεργασία της ανάκλησης της (παρελθούσας) στιγμής, εμπρός στο χαρτί με αυτό της e-κορνίζας-οθόνης. Όταν βλέπω μία παλιά φωτογραφία, θυμάμαι ή παρατηρώ το τότε. Ακόμα κι αν δεν το έζησα προσωπικά. Ξεχνώ το μέσο στο οποίο αποτυπώνεται η εικόνα (χάρτινη ή ψηφιακή).
Κι αργότερα, με τον ίδιο τρόπο που μπορώ, να σκίσω το χαρτί όπου αποτυπώθηκε η εικόνα, με τον ίδιο μπορώ να τραβήξω την πρίζα και να πάψει να υφίσταται. Από υλική η εικόνα γίνεται άυλη και έτσι η φύση της έρχεται κοντύτερα σ’ αυτή των αναμνήσεων. Γιατί αυτές κι αν είναι άυλες. Το μόνο που δεν είναι άυλο είναι αυτό που προκαλούν οι αναμνήσεις στο σώμα μου: συγκίνηση, ταχυκαρδίες, δάκρυα. Κι αυτά συνδέονται περισσότερο με αντικείμενα που ανήκαν σε πρόσωπα. Αντικείμενα χρηστικά, που τα άγγιξαν, τα χάρισαν, που η μορφή τους καθορίστηκε από την προσωπικότητα των ανθρώπων. Αυτά είναι πιο κοντά στην αίσθηση της αφής, της επαφής με το πραγματικό πρόσωπο κι όχι με το ‘εικονικό ολόγραμμά’ του. Και πάλι οι τρεις διαστάσεις υπερέχουν των δύο. Ίσως γιατί βρίσκονται πιο κοντά στην τέταρτη, αυτή του χρόνου.
Δεν ξέρω γιατί μου ήρθε ακριβώς, αλλά έχετε δει το «Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού»; Νομίζω ότι μιλάει πολύ ωραία για την ανάγκη της μνήμης και επικεντρώνεται στον ανθρώπινο παράγοντα ο οποίος μπορεί να καθορίσει το μέσο διατήρησης ή απόρριψης της ανάμνησης. Δεν είναι η μορφή λοιπόν των πραγμάτων, όσο η προαίρεση των ανθρώπων που τα φτιάχνουν.
Ας υπάρχουν λοιπόν e-κορνίζες, όσο κανείς δεν θα απαγορεύει στο να υπάρχουν φωτογράφοι.

Ανώνυμος είπε...

Η ηλεκτρονική κορνίζα φτιάχτηκε για να κρατά λαμπερές τις εικόνες, χωρίς να τις θαμπώνει ο χρόνος. Κι όμως ενώ ο σκοπός είναι να μένει αλώβητη στο χρόνο, μοιάζει τόσο εφήμερη... Ίσως ακούγεται κάπως παλιομοδίτικο αλλά μου αρέσουν οι εικόνες που τσαλακώνονται (όπως μου αρέσουν και οι τσαλακωμένοι άνθρωποι), που φαίνονται πάνω τους τα σημάδια του παρελθόντος. Και δεν μπορείς να αγαπήσεις ένα cd με φωτογραφίες όπως ένα παλιό άλμπουμ, ή να συγκινηθείς το ίδιο.

Ανώνυμος είπε...

Αψογή καινοτομία! Αλλά μπορείτε να μου πείτε που μπορούμε να το αγοράσουμε? Κυρίως ηλεκτρονικά γιατι εδώ στην επαρχία δεν νομιζω να υπάρχει.

Ευχαριστώ

antikeimena είπε...

Παρότι ο σκοπός του blog δεν είναι να προωθεί τα αντικείμενα, αλλά μάλλον να σχολιάζει -τα ίδια όσο και το κοινωνικό και πολιτισμικό τους πλαίσιο, θα πιθανολογήσω ότι μπορείτε να τη βρείτε σε καταστήματα ηλεκτρικών συσκευών. Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, πρέπει να την πήρε το μάτι μου σε ένα κατάστημα της γνωστής αλυσίδας Γερμανός.

Τέλος, υπάρχει πάντα και η λύση της παραγγελίας μέσω διαδικτύου. Ελπίζω αυτά να φάνηκαν χρήσιμα.